مهم‌ترین دلایل کم شدن روغن موتور در خودرو کدام‌اند؟

کم شدن روغن موتور خودرو مسئله‌ای است که اغلب رانندگان دائم نگران آن بوده و در پی یافتن علتش هستند. از این جهت تصمیم گرفتیم این مقاله از رادار را به بررسی علل کاهش سطح روغن در ماشین و مقدار طبیعی این پدیده اختصاص دهیم.
مقدار مجاز کم شدن روغن موتور
ابتدا بیایید مقدار کم شدن روغن موتور را تا اندازه طبیعی مشخص نموده و سپس به سراغ بررسی علل این اتفاق برویم.
به طور کلی کم کردن روغن موتور تا اندازه‌ای مشخص از سوی خودروسازان طبیعی عنوان شده است. این مقدار می‌تواند بر اساس نوع ساختار خودرو، نحوه رانندگی شما و مسائلی از این دست کمی متفاوت باشد. اما به طور معمول کارشناسان مقدار مجاز کم شدن روغن موتور خودرو را حدود 2.1 تا 2.5 لیتر به ازای هر 1000 کیلومتر رانندگی می‌دانند. بنابراین نباید هر کاهش سطح روغنی را نشانه‌ای بر وجود مشکل فنی در خودرو دانسته و به دنبال حل آن باشید. در چنین شرایطی تنها کافی است از همان نوع روغن اولیه که در ماشین وجود دارد، مقدار کاهش را جایگزین کنید.
حتما بخوانید: آشنایی با تعویض روغن موتور و تمام نکات مربوط به آن
دلایل مصرف طبیعی روغن در موتور چیست؟
همان‌طور که گفتیم روغن موتور ممکن است در زمان رانندگی مقداری کاهش یابد که تا حدی طبیعی است. دلایل مختلفی برای کاهش سطح روغن در اندازه طبیعی وجود دارد که برخی از مهم‌ترین دلایل آن عبارتند از:
1- طراحی موتور خودرو
پس از احتراق سوخت در محفظه موتور، پیستون‌ها درون سیلندر شروع به حرکت رفت و برگشتی نموده و به این ترتیب خودرو حرکت می‌کند. طراحی موتور ماشین به گونه‌ای است که مقداری از روغن در سطح داخلی پیستون باقی بماند تا از سایش آن با بدنه سیلندر جلوگیری نماید. بنابراین مقداری از سطح روغن موتور کاهش خواهد یافت که طبیعی است. این میزان معمولا با توجه به مدل خودرو متفاوت بوده و مقدار دقیق آن در دفترچه راهنمای ماشین ذکر شده است.
2- تبخیر طبیعی مایعات به لحاظ فیزیکی
روغن موتور در حقیقت ترکیبی از روغن پایه و افزودنی‌هاست. از این جهت طبیعی است که مانند هر مخلوط دیگری در دماهای مختلف، بخشی از آن تبخیر شود. در واقع هر چه دمای موتور بالاتر رود، میزان تبخیر روغن نیز بیشتر خواهد شد.
روغن‌ها معمولا تحت تستی با نام NOACK قرار می‌گیرند تا درصد تبخیر آن‌ها در دماهای مختلف با روش ASTMD5800 مشخص شود. روغن موتوری استاندارد است که مقدار تبخیر آن در محدوده مجاز باشد.
3- سبک و نحوه رانندگی
هر چه در زمان رانندگی دور موتور را بالاتر ببرید، مصرف روغن در موتور خودرو نیز بیشتر خواهد شد. در حقیقت رانندگی با دور موتور بالا، موجب فشار زیاد بر آب‌بندها و واشرها شده و مصرف روغن را بیشتر می‌کند. در خودروهای امروزی به دلیل نوع طراحی و عملکرد، معمولا دور موتور بالاتر بوده و به طبع سطح روغن سریع‌تر کاهش می‌یابد.
4- انتخاب نادرست روغن موتور
هر خودرویی بر اساس نوع ساختار موتورش نیازمند روغنی با ویژگی‌های به خصوصی می‌باشد. از این جهت باید در زمان خرید روغن، به توصیه‌های شرکت سازنده توجه نموده و بر اساس آن مدل مناسب را انتخاب نمایید. در غیر این صورت سطح روغن موتور بیش از اندازه طبیعی کاهش می‌یابد و یا روانکاری قطعات موتور به درستی انجام نخواهد شد.
به طور کلی روغن‌های سبک‌تر سریع‌تر تبخیر شده و کاهش می‌یابند اما میزان آلایندگی کمتری نسبت به روغن‌های سنگین دارند. این ویژگی موجب طراحی‌های مختلف در موتور خودرو شده و هر سازنده‌ای با توجه به اصول مورد نظرش روغن مناسب را برای ماشین تعیین می‌کند. امروزه بیشتر خودروسازان به استفاده از روغن موتورهای سبک روی آورده‌اند تا مشکلات زیست محیطی قدری کاهش یابد. به همین دلیل در ماشین های امروزی بیش از گذشته شاهد کاهش میزان روغن هستیم.
علت کم شدن روغن موتور
علائم کم شدن روغن موتور چیست؟
حال سوال اینجاست که چطور متوجه کم بودن روغن موتور شویم؟ برای پاسخ به این سوال ادامه مقاله را مطالعه نمایید:
1- کاهش شتاب خودرو
یکی از مهم‌ترین نشانه‌های کم شدن روغن موتور ، کاهش یافتن شتاب خودرو است. در حقیقت روغن مناسب و در اندازه کافی موجب افزایش راندمان پیشرانه خودرو شده و شتاب گیری آن را بهبود می‌بخشد. حال در صورتی که سطح روغن کاهش بیابد، قطعات و اجزا داخلی موتور به خوبی روانکاری نشده و از قدرت و شتاب خودرو کاسته خواهد شد.
2- تولید صدا در موتور
در صورتی که نسبت به کم شدن روغن موتور بی توجه باشید، پس از مدتی شاهد تولید صدا از سوی موتور خودرو خواهید بود. این مشکل در اثر کاهش سطح روانکاری قطعات داخلی رخ داده و در صورت عدم رفع آن، احتمال بروز آسیب‌های شدید به موتور وجود دارد.
3- سفت و محکم شدن دنده چرخ
آخرین علامتی که به شما کم شدن روغن موتور را اطلاع می‌دهد، سفت و محکم شدن دنده چرخ است. کاهش سطح روغن در موتور باعث افزایش اصطکاک میان رینگ ها و پیستون ها شده و در نهایت لرزش پیشرانه و محکم شدن دنده چرخ ماشین را در پی خواهد داشت.
دلایل كم شدن روغن موتور کدام‌اند؟
کم شدن روغن موتور تا حدی طبیعی است اما کاهش بیش از حد روغن ممکن است صدمات جبران‌ناپذیری برای خودرو در پی داشته باشد. از این جهت باید در این مسئله با وسواس عمل نموده و از آن سرسری گذر نکنید. در ادامه دلایل و مشکلات فنی که باعث کاهش سطح روغن موتور می‌شوند را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
نشتی روغن
که معمولا از سمت کاسه نمد عقب میل لنگ، واشر فیلتر روغن، کاسه نمد گلویی دلکو و … رخ می‌دهد. این مشکل باید توسط مکانیک باتجربه مورد بررسی قرار گیرد.
سوختن بخشی از روغن
که از طریق جداره سیلندرها وارد محفظه احتراق می‌شود. به طور معمول به ازای هر 1000 کیلومتر رانندگی حدود 150 سانتیمتر مکعب روغن به دلیل احتراق از بین می‌رود. گاهی این میزان از حد مجاز بیشتر شده و شاهد دود آبی از اگزوز هستیم. در این شرایط باید به مکانیک مراجعه کنید تا علت سوختن روغن را شناسایی و برطرف کند.
حتما بخوانید: روغن سوزی در ماشین چه پیامدهای مخربی در پی دارد؟
مشکلات در آب‌بندی و سوپاپ ها
دیگر دلیلی است که منجر به کم شدن روغن موتور خواهد شد.
چسبندگی سوپاپ ها
مشکل دیگری است که باعث کاهش سطح روغن در خودرو می‌شود. متاسفانه این ایراد فنی به راحتی قابل شناسایی نبوده و نیازمند کمک گرفتن از فردی با تجربه بالا می‌باشد.
فرسودگی رینگ پیستون
معمولا موجب نفوذ روغن بیش از اندازه لازم به درون سیلندر شده و در نتیجه روغن اضافی با احتراق از بین خواهد رفت.
استفاده از روغن بی‌کیفیت
علاوه بر کاهش سطح راندمان خودرو و عملکرد نامناسب موتور، احتمال مصرف روغن در موتور را نیز افزایش می‌دهد.
دمای بالاتر از حد معمول در موتور
موجب روان شدن روغن بیش از اندازه طبیعی شده و در نتیجه خروجی روغن نیز افزایش خواهد یافت. علاوه بر این دمای بالا منجر به تبخیر بیش از اندازه روغن نیز خواهد شد.
اگر روغن موتور کم باشد چه میشود
دلایل نگران کننده کم کردن روغن موتور ماشین چیست؟
گاهی کم کردن روغن موتور ماشین در اثر اشکالات فنی رخ می‌دهد. برخی از این ایرادات در صورت رفع نشدن، خطرات جبران‌ناپذیری برای موتور خودرو به همراه خواهند آورد. از این جهت باید نسبت به آن‌ها حساس بوده و به سرعت برای تشخیص و رفع مشکل اقدام نمود. در ادامه برخی از دلایل نگران کننده کاهش سطح روغن در خودرو را بیان می‌کنیم:
افزایش دمای روغن خودرو یکی از مسائلی است که منجر به تبخیر بیش از اندازه آن خواهد شد. این مشکل در صورت رفع نشدن موجب کاهش سطح روغن به صورت غیرطبیعی شده و به قطعات داخلی موتور آسیب وارد می‌کند.
اگر سطح روغن در موتور از محدوده مجازش بیشتر شود، احتمال نشتی آن به دیگر بخش‌ها وجود داشته و منجر به پدیده سوختن روغن خواهد شد. در این شرایط بهترین کار، خارج نمودن روغن اضافی از موتور است.
اگر کم شدن روغن موتور به سبب سائیدگی یا چسبندگی رینگ پیستون پیش آمده باشد، احتمال قفل شدن قطعات درون موتور وجود داشته و نیاز به تعویض رینگ و پیستون خواهید داشت.
گاهی آب‌بندی و سوپاپ‌های ماشین دچار مشکل شده و احتمال نشت روغن به درون محفظه احتراق وجود دارد. در چنین شرایطی لازم است سوپاپ ها و محل قرارگیریشان مورد بررسی قرار بگیرند.
اگر روغنی که برای خودرو استفاده می‌کنید، با استانداردها و ویژگی‌های مورد نظر شرکت سازنده هماهنگ نباشد، شاهد کاهش راندمان موتور بوده و عملکرد آن دچار ایراد خواهد شد. برای حل این مشکل باید روغن قبلی به طور کامل تخلیه شده و از روغن موتوری متناسب با ساختار ماشین استفاده کنید.
در برخی مواقع علت کم شدن روغن موتور ، چسبندگی سوپاپ ها و گایدها است. در صورت بروز این اتفاق باید به مکانیک مراجعه نموده و قطعه‌های آسیب دیده را تعویض نمایید.
روغن موتور مخلوطی از روغن پایه و افزودنی‌های مختلف نظیر هیدروکربن‌ها است. این هیدروکربن‌ها دارای محدوده گسترده‌ای هستند و برخی از آن‌ها کوتاه و برخی دیگر بزرگ‌اند. طبیعی است هیدروکربن‌های کوتاه‌تر، سریع‌تر تبخیر شوند. از این رو روغن موتوری که حجم بیشتری از هیدروکربن‌های کوتاه دارد، با سرعت بالاتری تبخیر شده و حجمش کاهش می‌یابد.
رانندگی با دور موتور بالا دلیل دیگری برای کم شدن روغن موتور است. زیرا در این شرایط فشار زیادی به خودرو وارد شده و قطعات درونی موتور نیاز به روغن بیشتری دارند.
نشت روغن از طریق آب‌بندهای میل لنگ و میل سوپاپ نیز منجر به کاهش سطح آن خواهد شد. در نتیجه باید به سرعت مشکل آب‌بندها برطرف شود.
عوارض کم شدن روغن موتور چیست؟
قطعا کم شدن روغن موتور و بی‌توجهی نسبت به آن عوارض و خطرات زیادی به همراه خواهد داشت. در حقیقت اگر روغن موتور از حد استاندارد کمتر باشد یا به موقع برای تعویض اقدام نکنید، به احتمال زیاد روغن درون موتور به شکل لجن و لخته درمی‌آید. حال زمانی که اویل پمپ شروع به کار می‌کند، روغن لجن مانند درون آن گیر کرده و ساچمه‌های فنر اویل پمپ را می‌شکند. نتیجه این وضعیت یاتاقان زدن خودرو خواهد بود.