روش تصفیه روغن سوخته ماشین
تصفیه روغن سوخته ماشین یکی از مهم‌ترین فرآیندها در بازیافت و بازگردانی روغن‌های مصرف‌شده به چرخه تولید است. روغن موتور پس از استفاده طولانی مدت، خواص شیمیایی و فیزیکی خود را از دست می‌دهد و حاوی ذرات فلزی، آب، ناخالصی‌های شیمیایی، و سوخت‌های نسوخته می‌شود. برای بازگردانی روغن به حالت قابل استفاده، باید مراحل مختلفی طی شود. در ادامه، روش‌های تصفیه روغن سوخته ماشین به طور گام به گام توضیح داده شده‌اند.
مراحل تصفیه روغن سوخته ماشین
1. جمع‌آوری روغن سوخته
روغن سوخته ابتدا از مکان‌های مختلف مانند کارگاه‌های تعمیر خودرو، سرویس‌های دوره‌ای ماشین‌آلات صنعتی و جایگاه‌های تعویض روغن جمع‌آوری می‌شود. این روغن‌ها باید در ظروف مناسب و در شرایط ایمن ذخیره شوند تا از نشت یا آلودگی محیط‌زیست جلوگیری شود.
2. پیش‌تصفیه (Pre-treatment)
در مرحله پیش‌تصفیه، ذرات جامد، فلزات سنگین، آب و ناخالصی‌های درشت از روغن جدا می‌شوند. این مرحله شامل مراحل زیر است:
- فیلتر کردن مکانیکی: روغن از فیلترهای درشت عبور می‌کند تا ذرات بزرگتر و معلق مانند فلزات و ذرات کربن جدا شوند.
- سانتریفیوژ: با استفاده از نیروی گریز از مرکز، ذرات جامد و مایع جدا شده و آب موجود در روغن سوخته حذف می‌شود.
3. حذف آب و ناخالصی‌ها (Dehydration & Demulsification)
روغن سوخته اغلب حاوی مقدار قابل توجهی آب است که به مرور زمان و در طول استفاده به آن وارد شده است. در این مرحله، از روش‌های زیر برای جداسازی آب استفاده می‌شود:
- حرارت‌دهی: حرارت‌دهی روغن باعث تبخیر آب موجود در آن می‌شود.
- سانتریفیوژ: برای جداسازی بیشتر آب و ذرات معلق باقی‌مانده.
4. تقطیر (Distillation)
در مرحله تقطیر، روغن به اجزای مختلفی بر اساس نقطه جوش آن‌ها تقسیم می‌شود. این فرآیند به دو بخش تقسیم می‌شود:
- تقطیر خلاء: روغن در دماهای بالا و فشار کم قرار داده می‌شود تا اجزای سبک‌تر مانند بنزین و گازوئیل از آن جدا شوند. این روش کمک می‌کند که بدون تخریب مولکول‌های روغن، ترکیبات سبک حذف شوند.
5. تصفیه شیمیایی (Chemical Treatment)
برای حذف ترکیبات شیمیایی مضر مانند گوگرد، اسیدها، فلزات سنگین و کربن‌های غیر مفید از روغن، از مواد شیمیایی و فرایندهای زیر استفاده می‌شود:
- هیدروژناسیون: در این فرآیند هیدروژن به روغن تزریق می‌شود تا پیوندهای شیمیایی ناپایدار شکسته شده و ناخالصی‌های شیمیایی مانند گوگرد حذف شوند.
- استفاده از مواد جاذب: موادی مانند خاک فعال یا سیلیکا به کار می‌روند تا رنگ‌ها، اسیدها و ناخالصی‌های شیمیایی جذب شوند.
6. فیلتر نهایی (Final Filtration)
پس از تصفیه شیمیایی و تقطیر، روغن باید از یک فیلتر نهایی عبور داده شود. این فیلترها معمولاً از نوع فیلترهای میکرونی هستند و به حذف باقی‌مانده‌های ذرات ریز و ناخالصی‌ها کمک می‌کنند.
7. خنک‌سازی و ذخیره‌سازی (Cooling & Storage)
پس از تصفیه، روغن باید خنک شود و سپس در مخازن مناسب ذخیره گردد. این مرحله برای جلوگیری از آلودگی مجدد و آماده‌سازی روغن برای توزیع و استفاده مجدد انجام می‌شود.
8. کنترل کیفیت (Quality Control)
در این مرحله، روغن تصفیه‌شده باید آزمایشات مختلفی از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی را بگذراند. این آزمایشات شامل اندازه‌گیری ویسکوزیته، عدد اسیدی و مقدار آب و فلزات موجود در روغن است تا اطمینان حاصل شود که روغن تصفیه‌شده مطابق با استانداردهای کیفیت است.
روش‌های مختلف تصفیه روغن سوخته ماشین
بسته به سطح آلودگی و نوع روغن سوخته، روش‌های مختلفی برای تصفیه آن وجود دارد:
- روش مکانیکی: شامل فیلتر کردن و سانتریفیوژ برای حذف ذرات معلق و آب.
- روش تقطیر: برای جداسازی ترکیبات سبک و سنگین از طریق حرارت و خلاء.
- روش شیمیایی: برای حذف ترکیبات مضر مانند گوگرد و فلزات سنگین.
- روش جذب با خاک‌های فعال: برای حذف ناخالصی‌های رنگی و اسیدی.
- روش‌های ترکیبی: بسیاری از کارخانه‌ها از ترکیبی از روش‌های مکانیکی، شیمیایی و تقطیر برای بهبود کیفیت نهایی روغن استفاده می‌کنند.
نتیجه‌گیری
تصفیه روغن سوخته ماشین یک فرآیند چندمرحله‌ای و دقیق است که به کمک آن می‌توان روغن‌های مصرف‌شده را به روغن‌های قابل استفاده مجدد تبدیل کرد. این فرآیند نه تنها از دیدگاه اقتصادی مقرون به صرفه است، بلکه کمک قابل توجهی به حفظ محیط‌زیست از آلودگی‌های ناشی از دفع نادرست روغن‌های مصرف‌شده می‌کند.
دیدگاهتان را بنویسید