روش های تصفیه روغن موتور سوخته
تصفیه روغن موتور سوخته شامل چندین روش مختلف است که هر کدام از این روش‌ها با هدف حذف آلودگی‌ها و ناخالصی‌ها از روغن و بهینه‌سازی آن برای استفاده مجدد طراحی شده‌اند. در زیر به روش‌های رایج تصفیه روغن موتور سوخته اشاره می‌کنیم:
1. روش تصفیه با اسید و خاک رنگ‌بر (Clay Treatment)
این یکی از روش‌های قدیمی است که شامل استفاده از اسید سولفوریک و خاک رنگ‌بر (مانند بنتونیت یا خاک سفید) برای حذف ناخالصی‌ها و ترکیبات نامطلوب از روغن است.
- مراحل: ابتدا اسید سولفوریک به روغن اضافه می‌شود تا ترکیبات کربنی، ناخالصی‌ها و فلزات سنگین رسوب کنند. سپس روغن با خاک رنگ‌بر ترکیب می‌شود تا رنگ و سایر آلودگی‌ها حذف شوند. در نهایت، روغن از طریق فیلتراسیون و تقطیر مجدد تصفیه می‌شود.
- مزایا: این روش ارزان و ساده است.
- معایب: استفاده از اسید باعث تولید ضایعات خطرناک و آلودگی محیط زیست می‌شود.
2. روش تقطیر در خلا (Vacuum Distillation)
در این روش، روغن‌های سوخته به وسیله تقطیر در شرایط خلأ تصفیه می‌شوند. این روش برای بازیابی بخش‌های با ارزش روغن موتور از جمله روانکارها استفاده می‌شود.
- مراحل: روغن‌های سوخته ابتدا در خلا گرم می‌شوند تا بخار شوند. بخارات روغن در دماهای مختلف جمع‌آوری می‌شوند و در نهایت به اجزای مختلف تقسیم می‌شوند. این اجزا می‌توانند دوباره فرآوری شده و به روغن‌های قابل استفاده تبدیل شوند.
- مزایا: کیفیت بالای محصول نهایی و عدم نیاز به مواد شیمیایی خطرناک.
- معایب: هزینه اولیه بالا برای تجهیزات تقطیر.
3. روش هیدروژناسیون (Hydrogenation)
در این روش، روغن‌های سوخته تحت فشار بالا و در حضور گاز هیدروژن و کاتالیزور تصفیه می‌شوند.
- مراحل: هیدروژناسیون باعث حذف ترکیبات اکسیژنه و گوگرددار از روغن می‌شود. این روش می‌تواند روغن‌هایی با کیفیت بالا تولید کند.
- مزایا: کیفیت بالای روغن بازیابی شده و کاهش ترکیبات سمی مانند گوگرد.
- معایب: هزینه‌های بالای فرآیند و نیاز به تجهیزات پیشرفته.
4. روش فیلتراسیون و سانتریفیوژ
این روش یکی از ساده‌ترین و سریع‌ترین روش‌های تصفیه روغن است که در آن از فیلتراسیون و سانتریفیوژ برای حذف ذرات جامد و آلودگی‌ها استفاده می‌شود.
- مراحل: روغن ابتدا از طریق فیلترهای خاص عبور داده می‌شود تا ذرات جامد حذف شوند. سپس با استفاده از سانتریفیوژ، ذرات معلق و آب از روغن جدا می‌شوند.
- مزایا: روش سریع و ساده است و نیاز به تجهیزات پیچیده ندارد.
- معایب: تنها می‌تواند ناخالصی‌های فیزیکی را حذف کند و برای تصفیه کامل روغن کافی نیست.
5. روش تصفیه با افزودن مواد شیمیایی (Chemical Treatment)
در این روش از مواد شیمیایی خاص برای حذف ناخالصی‌ها و فلزات سنگین استفاده می‌شود.
- مراحل: مواد شیمیایی به روغن اضافه می‌شوند تا با ناخالصی‌ها واکنش داده و آنها را به صورت رسوب از روغن جدا کنند. سپس رسوبات از روغن تصفیه‌شده جدا می‌شوند.
- مزایا: این روش می‌تواند برخی از ترکیبات شیمیایی مضر را حذف کند.
- معایب: نیاز به مدیریت دقیق ضایعات شیمیایی و هزینه‌های بالاتر نسبت به برخی روش‌های دیگر.
6. روش تبادل یونی (Ion Exchange)
در این روش، یون‌های آلاینده از طریق رزین‌های تبادل یونی از روغن حذف می‌شوند.
- مراحل: روغن از طریق رزین‌های تبادل یونی عبور می‌کند و یون‌های مضر (مانند فلزات سنگین) با یون‌های مطلوب جایگزین می‌شوند.
- مزایا: دقت بالا در حذف یون‌های آلاینده.
- معایب: هزینه بالای رزین‌ها و نیاز به تجدید آنها.
انتخاب روش مناسب:
انتخاب روش مناسب برای تصفیه روغن موتور سوخته به عواملی مانند کیفیت روغن سوخته، میزان ناخالصی‌ها، هزینه‌ها و اهداف نهایی بازیابی بستگی دارد.