پالایشگاه روغن و فرآیندهای آن
پالایشگاههای روغن برای تولید روغنهای خوراکی و صنعتی از مواد اولیه خام مانند دانههای روغنی و نفت خام طراحی شدهاند. فرآیندهای مختلفی در این پالایشگاهها به کار میروند تا روغنهای با کیفیت بالا تولید شود. در ادامه، به بررسی فرآیندهای رایج در پالایشگاههای روغن میپردازیم:
۱. پریتریکسینگ (Pre-Treating)
قبل از شروع فرآیند اصلی، دانههای روغنی یا مواد اولیه برای حذف ناخالصیها و بهبود کیفیت آماده میشوند. این مرحله شامل:
– تمیز کردن: حذف زبالهها و ذرات خارجی.
– خرد کردن: تبدیل دانهها به قطعات کوچکتر برای افزایش سطح تماس.
۲. استخراج (Extraction)
در این مرحله، روغن از دانههای روغنی استخراج میشود. دو روش اصلی برای این کار وجود دارد:
– استخراج با حلال (Solvent Extraction): استفاده از حلالهایی مانند هگزان برای استخراج روغن از دانهها. این روش معمولاً برای دانههایی که روغن زیادی دارند استفاده میشود.
– پرس کردن (Pressing): استفاده از دستگاههای پرس برای فشردن روغن از دانهها. این روش میتواند به صورت گرم یا سرد انجام شود.
۳. تصفیه اولیه (Degumming)
در این مرحله، مواد گم (مثل فسفولیپیدها) از روغن حذف میشوند تا کیفیت روغن بهبود یابد. این فرآیند معمولاً با استفاده از آب یا اسید انجام میشود.
۴. بیرنگ کردن (Bleaching)
این مرحله برای حذف رنگدانههای ناخواسته از روغن است. معمولاً از مواد جاذب مانند خاک رس یا کربن فعال استفاده میشود.
۵. بیبو کردن (Deodorizing)
برای حذف بوی ناخوشایند از روغن، از فرآیند بخار داغ تحت فشار استفاده میشود. این کار به بهبود طعم و بوی روغن کمک میکند.
۶. هیدروژناسیون (Hydrogenation)
برای تبدیل روغنهای غیر اشباع به اشباع (سفتتر) و افزایش پایداری آنها، هیدروژن به روغن اضافه میشود. این مرحله برای تولید مارگارین و برخی دیگر از محصولات مورد استفاده قرار میگیرد.
۷. تصحیح (Polishing)
در این مرحله، روغنهای تصفیه شده ممکن است با استفاده از فیلترهای مخصوص برای حذف ذرات ریز و بهبود ظاهر نهایی تصفیه شوند.
۸. پکیجینگ (Packaging)
در نهایت، روغنهای تصفیه شده در بستهبندیهای مناسب برای عرضه به بازار آماده میشوند.
۹. پسماند و مدیریت زباله (Waste Management)
پالایشگاهها باید به مدیریت پسماندها و ضایعات توجه کنند. این شامل بازیافت مواد زائد و مدیریت مواد شیمیایی مصرفی است.
هر یک از این مراحل نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته و کنترل کیفیت دقیق دارد تا محصول نهایی با استانداردهای بهداشتی و کیفیتی بالا تولید شود.